Tối ngày 30-12-2023, tại Nhà văn hóa xã Bàn Đạt huyện Phú Bình, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Thái Nguyên phối hợp với UBND huyện Phú Bình tổ chức ra mắt Câu lạc bộ (CLB) Soọng Cô Đá Bạc xã Bàn Đạt. Dự chương trình có bà Vũ Thị Thu Hường, Phó Giám đốc Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch tỉnh Thái Nguyện; Các đồng chí Lãnh đạo phòng Quản lý văn hóa – Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch; Đ/c Nguyễn Thị Hiền – Huyện ủy viên, Trưởng phòng văn hóa và thông tin huyện Phú Bình; Đ/c: Trịnh Trọng Hiếu – Phó trưởng phòng văn hóa và thông tin huyện; Đ/c: Đào Thị Nga – Phó Giám đốc Trung tâm văn hóa thể thao và Truyền thông huyện Phú bình -  cùng đồng chí lãnh đạo, chuyên viên các cơ quan liên quan của huyện; Lãnh đạo xã Bàn Đạt có Đ/c: Phạm Văn Bẩy – Huyện ủy viên, Bí Thư Đảng ủy – CT HĐND xã; Đ/c: Hoàng Ngọc Thanh – Phó Bí thư TT Đảng ủy; Đ/c: Nguyễn Văn Đường – CT UBND MTTQ xã; Đ/c: Nguyễn Văn Quảng – Phó CT UBND xã; Các đ/c lãnh đạo Đảng ủy – TT HĐND – Lãnh Đạo UBND và  các tổ chức Chính trị - xã hội xã,  cùng các thành viên trong Câu lạc bộ và đông đảo nhân dân địa phương đến tham dự chương trình..

Các thành viên CLB Soọng Cô Đá Bạc xã Bàn Đạt huyện Phú Bình cùng đông đảo bà con nhân dân địa phương tham dự tại Chương trình ra mắt CLB

Soọng cô là loại hình dân ca truyền thống có từ rất lâu đời của dân tộc Sán Dìu. Trong kho tàng cổ tích của đồng bào Sán Dìu còn lưu truyền nhiều huyền thoại, truyện kể dân gian liên quan đến Soọng cô.

Hát Soọng Cô của dân tộc Sán Dìu là một loại hình xướng ca đặc sắc, gắn liền với đời sống lao động sản xuất, sinh hoạt văn hóa, phong tục, tập quán của cộng đồng nên nội dung của Soọng Cô rất phong phú, đề cập đến tình yêu quê hương, đất nước, tình yêu đôi lứa, ca ngợi cuộc sống lao động, ướm hỏi tỏ tình, thăm hỏi gia đình... Ngôn từ của Soọng Cô sử dụng từ tượng hình, tượng thanh khá phong phú và hấp dẫn. Cách xưng hô thể hiện rõ phương thức diễn xướng hát đối đáp trực tiếp; lời ca và giai điệu Soọng Cô đầy sức lan tỏa, diễn tả tâm tư,tình cảm của người hát. Đồng bào rất yêu văn nghệ, hễ gặp nhau là hát, thậm chí có những cuộc hát bên vệ đường, trên sườn đồi, dưới chợ hay trong ngày hội hết ngày này qua ngày khác. Đồng bào hát không cần sân khấu, không có nhạc đệm. Soọng cô có những sắc thái riêng, theo nhịp điệu, vần vè, làm cho người hát lẫn người nghe rất tình cảm, lưu luyến, có khi muốn hát thâu đến suốt sáng không muốn về. Giọng ca nhỏ nhẹ, êm dịu, dễ nghe và đòi hỏi người hát phải luyến láy lên xống trầm bổng theo từng từ, từng câu. Đặc biệt, hát soọng cô chỉ có song ca, đơn ca mà không có tốp ca, trong đó gồm các thể loại: Hát đám cưới, hát giao duyên, hát mừng nhà mới, chúc tụng...: “Sen hị hạm nhóng, sêch hói loi/Sêch hói loi thành mun sang sịn/Mun nhóng sang sịn, ký sí lõi”? (Hát một bài ca đến hỏi nàng/Hỏi trước mời nàng ăn miếng trầu/Ăn miếng trầu cau xin thưa chuyện/ Hỏi nàng thưa chuyện đến bao giờ?). Long kim síu thúi têm tạo mói/Nhóng lý dịu sim, sêch ít hói/Són chẩy dịpson kỵ man thoi (Bàn tay anh vụng têm không đẹp/Mời em có tâm ăn một miếng trầu/truyền con dạy cháu nhớ muôn đời”...

Cũng như nhiều dân tộc khác, một số nét văn hóa đặc trưng của dân tộc Sán Dìu đang đứng trước nguy cơ dần mai một, việc bảo tồn, gìn giữ, phát huy giá trị âm nhạc truyền thống của dân tộc Sán Dìu đang được đặt ra cấp bách.

Với mong muốn bảo tồn và phát huy giá trị truyền thống loại hình văn hóa, nghệ thuật dân gian dân tộc Sán Dìu, góp phần thúc đẩy phong trào văn hóa, văn nghệ địa phương; đáp ứng nhu cầu hưởng thụ, giải trí, sáng tạo văn hóa, văn nghệ của người dân.Từ ngày 13/12 đến ngày 19/12/2023, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã phối hợp với UBND huyện Phú Bình tổ chức tập huấn và truyền dạy văn hóa, nghệ thuật dân gian dân tộc Sán Dìu, đồng thời hướng dẫn thành lập và phương thức để duy trì hoạt động CLB một cách bền vững. Theo đó, CLB Soọng Cô Đá Bạc xã Bàn Đạt, huyện Phú Bình đã được thành lập theo Quyết định số 373/QĐ-UBND ngày 22/12/2023 của UBND xã Bàn Đạt với 60 thành viên.

Lãnh đạo địa phương trao Quyết định thành lập Câu lạc bộ Soọng Cô Đá Bạc xã Bàn Đạt

Phát biểu tại Chương trình ra mắt Câu lạc bộ, lãnh đạo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch nhấn mạnh: Việc ra mắt Câu lạc bộ là tiền đề quan trọng để bà con dân tộc Sán Dìu nói riêng và các dân tộc thiểu số của tỉnh Thái Nguyên nói chung có thêm quyết tâm cùng bảo tồn, giữ gìn và phát huy những giá trị văn hoá phi vật thể, đưa các loại hình dân ca, dân vũ, dân nhạc ngày càng phát triển trong đời sống cộng đồng, góp phần nâng cao mức hưởng thụ văn hoá tinh thần cho Nhân dân, đồng thời tạo ra các sản phẩm du lịch đặc sắc, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Tiết mục văn  nghệ tại Lễ ra mắt CLB Soong Cô Đá Bạc 

Để Câu loạc bộ được duy trì hoạt động hiệu quả, ngay tại Chương trình ra mắt Câu lạc bộ, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch hỗ trợ Câu lạc bộ 30 bộ trang phục dân tộc Sán Dìu, đạo cụ, nhạc cụ, loa máy, âm thanh với tổng kinh phí hỗ trợ trên 100 triệu đồng.

Lãnh đao Sở Văn hóa thể thao và Du lịch tỉnh Thái Nguyên cùng lãnh đạo các cấp trao tặng trang phục dân tộc và thiết bị âm thanh cho Câu lạc bộ Soọng Cô Đá Bạc xã Bàn Đạt